Flexibel
Praktijkgericht én erkend
Altijd de kortste route naar een diploma
VoorlichtingVoor werkgeversOver NCOIContact

30 september 2025

Wat is het verschil tussen een eerste- en tweedegraads docent?

Wil je graag het verschil maken in het leven van jongeren? Goed nieuws: er zijn volop banen in het onderwijs vanwege een groeiend tekort aan docenten. Jij kunt hier verandering in brengen door je om te scholen tot docent. We vertellen je meer over de verschillende onderwijsbevoegdheden én de voordelen van het docentschap!

Docent in klaslokaal

Drie verschillende onderwijsbevoegdheden 

In Nederland kennen we drie verschillende onderwijsbevoegdheden. Er is één lesbevoegdheid voor het basisonderwijs, hiervoor volg je een PABO-opleiding. Wil je docent worden in het voortgezet onderwijs, dan kies je of je een eerste- of tweedegraads bevoegdheid haalt. 

Aan wie mag je lesgeven met een tweedegraads bevoegdheid? 

Als tweedegraads docent ben je gespecialiseerd in één schoolvak of schoolprofiel. Je kunt met deze bevoegdheid lesgeven aan de onderbouw van HAVO en VWO (klas 1, 2 en 3). Maar ook het VMBO, het voortgezet speciaal onderwijs, het praktijkonderwijs en het MBO behoren tot jouw werkterrein. Zelfs in het primair onderwijs kun je lesgeven, wel alleen in het vak waarin je je bevoegdheid hebt behaald. 

Aan wie mag je lesgeven met een eerstegraads bevoegdheid? 

Als je je eerstegraads bevoegdheid hebt gehaald, mag je lesgeven aan precies dezelfde doelgroepen als de tweedegraads docent. Daarnaast mag je de bovenbouw van HAVO en VWO lesgeven (klas 4 t/m 6). 

Voordelen van werken in het onderwijs 

Heeft het onderwijs jouw interesse gewekt? In het kort een aantal voordelen op een rij: 

  • Je draagt direct bij aan de ontwikkeling van jongeren en hebt impact op hun toekomst. 
  • Geen dag is hetzelfde: elke dag weer heb je te maken met een andere dynamiek. 
  • Jouw vakanties vallen gelijk met de schoolvakanties, wat zorgt voor een goede werk-privébalans. 

Lesbevoegdheid behalen 

Lijkt de stap richting het onderwijs groot? Bij NCOI bieden wij erkende lerarenopleidingen aan waarmee je je tweedegraads bevoegdheid kunt halen. Dat kan op verschillende manieren: versneld als zij-instromer of met een volledige Bacheloropleiding.  

Binnen no time voor de klas als zij-instromer 

Ook zonder achtergrond in het onderwijs kun je aan de slag in het onderwijs. Heb je nu een carrière in een ander vakgebied, maar wil je graag de overstap maken naar het onderwijs, dan kan dat als zij-instromer. 

  1. Snelle route naar de klas: Met een zij-instroomtraject kun je snel voor de klas staan, zonder dat je eerst een volledige lerarenopleiding moet voltooien. Je begint al met lesgeven terwijl je de benodigde onderwijsbevoegdheid behaalt.  
  2. Begeleiding op maat: Tijdens de zij-instroom volg je een aangepast opleidingsprogramma dat rekening houdt met je al opgebouwde kennis en ervaring. Je krijgt hierbij intensieve begeleiding van ervaren docenten. 
  3. Werkplekleren: Je leert direct op de werkvloer, wat betekent dat je lesgeeft en praktijkervaring opdoet terwijl je studeert. Deze aanpak zorgt ervoor dat je de theorie direct kunt toepassen in de praktijk.  
  4. Financiële steun: Als zij-instromer heb je recht op aantrekkelijke subsidies. Zo wordt het bekostigen van je opleiding een stuk haalbaarder. Op DUO lees je meer over de subsidie zij-instroom. 

Met speciale trajecten voor zij-instromers en ondersteuning op maat, hoef je niet te wachten om die positieve impact te maken. 

Een volledige Bachelor volgen 

Wil je goed voorbereid en met een stevige basis voor de klas staan? Kies dan voor een volledige Bachelor-lerarenopleiding bij NCOI. Je behaalt een erkende tweedegraads bevoegdheid én ontwikkelt je tot een vakbekwame docent met diepgaande kennis en didactische vaardigheden. Dankzij de flexibele opzet is de opleiding uitstekend te combineren met je werk en privéleven. Zo bouw je stap voor stap aan een duurzame carrière in het onderwijs, op jouw tempo en jouw voorwaarden.  

Klaar voor jouw stap richting het onderwijs? 

Of je nu kiest voor een zij-instroomtraject of een volledige Bacheloropleiding: met een tweedegraads bevoegdheid kun je aan de slag in een breed scala aan onderwijsvormen. Wil je later ook lesgeven in de bovenbouw van HAVO en VWO? Dan kun je je eerstegraads bevoegdheid behalen als vervolgstap. Welke route je ook kiest, je draagt bij aan de toekomst van jongeren én aan die van jezelf. Het onderwijs wacht op jou! 

Anderen hadden veel aan de volgende artikelen